Hoà trong không khí hân hoan của cả dân tộc kỉ niệm 80 năm Ngày Quốc Khánh 2/9, với thầy và trò cả nước còn một niềm vui đặc biệt nữa là Kỉ niệm tròn 80 năm Ngày thành lập Bộ Giáo dục Đào tạo. Chúng ta cùng nhìn lại những mốc son trong hành trình phát triển của nền giáo dục Việt Nam.
Bộ Giáo dục Đào tạo tại Triển lãm 80 năm Thành tựu đất nước Ngay từ những ngày đầu lập quốc, Chính phủ lâm thời do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu đã xác định “chống giặc dốt” là một trong ba nhiệm vụ cấp bách. Sự ra đời của Bộ Quốc gia Giáo dục năm 1945 không chỉ mở đầu cho công cuộc xóa mù chữ, mà còn đặt nền móng cho một nền giáo dục dân tộc, khoa học, đại chúng – nền tảng để Việt Nam vươn tới những thành tựu đáng tự hào hôm nay.
Ngày 28/8/1945, Chính phủ lâm thời được thành lập với 13 Bộ, trong đó có Bộ Quốc gia Giáo dục, do học giả Vũ Đình Hòe giữ chức Bộ trưởng. Đây là lần đầu tiên Việt Nam có một cơ quan chuyên trách quản lý sự nghiệp giáo dục toàn dân.
Ngày 2/9/1945, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, đánh dấu bước ngoặt lịch sử của dân tộc. Trong bối cảnh hơn 90% dân số mù chữ, “giặc dốt” trở thành một thách thức to lớn, đe dọa sự phát triển lâu dài của đất nước.
Ngày 8/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 17, phát động phong trào “Bình dân học vụ”. Hàng vạn giáo viên, trí thức, thanh niên đã tình nguyện tham gia dạy chữ, đưa ánh sáng tri thức đến với hàng triệu người dân. Trong bối cảnh nghèo nàn, chiến tranh rình rập, quyết sách này thể hiện quyết tâm lớn lao của Chính phủ, đồng thời khẳng định vai trò trọng yếu của Bộ Quốc gia Giáo dục.
Bác Hồ thăm lớp Bình dân học vụ – dấu ấn lịch sử
Trong kháng chiến chống Pháp, Bộ Giáo dục kiên trì duy trì công tác dạy và học ở vùng tự do, đồng thời tổ chức di chuyển trường lớp, tài liệu để không gián đoạn sự nghiệp giáo dục. Bộ còn chú trọng xây dựng hệ thống phổ thông, phát triển đại học và khuyến khích nghiên cứu khoa học.
Sau Hiệp định Genève năm 1954, Bộ nhanh chóng tổ chức lại hệ thống giáo dục ở miền Bắc, xây dựng nền giáo dục xã hội chủ nghĩa. Đây là giai đoạn Bộ vừa quản lý, vừa hoạch định chính sách, biên soạn chương trình, đào tạo giáo viên và thúc đẩy nghiên cứu. Từ đây, tên gọi “Bộ Giáo dục” trở nên quen thuộc với xã hội.
Trải qua tám thập niên, nền giáo dục Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu quan trọng. Tỷ lệ biết chữ hiện đạt trên 97%, phổ cập tiểu học và trung học cơ sở đã hoàn thành. Việt Nam có gần 300 trường đại học, cao đẳng; nhiều cơ sở đào tạo từng bước hội nhập quốc tế. Học sinh Việt Nam liên tục giành huy chương tại các kỳ thi Olympic quốc tế; kết quả PISA ghi nhận sự tiến bộ vượt bậc của giáo dục phổ thông.
Tiết học của trường THCS Nguyễn Trãi
Từ nhiệm vụ xóa mù chữ trong ngày đầu lập quốc, giáo dục Việt Nam đã trưởng thành mạnh mẽ, hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng nhân lực, bồi dưỡng nhân tài và hội nhập quốc tế. Đó là minh chứng cho tầm nhìn chiến lược của Đảng, Nhà nước và cho vai trò không thể thay thế của Bộ Giáo dục – cơ quan đã đồng hành cùng sự phát triển của đất nước suốt tám mươi năm qua.
