Trong những năm gần đây tích hợp liên môn là một trong những xu thế dạy học hiện đại đang được áp dụng trong chương trình giáo dục của nhiều nước trên thế giới và ở Việt Nam. Dạy học tích hợp có nghĩa là đưa những nội dung giáo dục ở các môn học khác nhau nhưng có liên quan với nhau vào quá trình dạy học các môn học.
Ba bộ môn Văn, Sử, Giáo dục công dân có rất nhiều kiến thức có mối liên hệ mật thiết với nhau. Ví dụ như các bài học về văn học dân gian lớp 6 liên hệ trực tiếp với nội dung thời kì cổ đại, nhà nước Văn Lang của môn Lịch sử lớp 6 hoặc bài Giữ gìn truyền thống văn hoá của môn GDCD. Vận dụng bài “Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên”, “Bảo vệ di sản vản hoá” để dạy bài “Ca Huế trên sông Hương”, “Thông tin ngày Trái Đất năm 2000”. Hoặc tái hiện hoàn cảnh lịch sử những năm tháng kháng chiến chống Mỹ để dạy “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” và “Những ngôi sao xa xôi” ...
Qua việc tích hợp liên môn trong một bài học, học sinh được rèn luyện thói quen tư duy, nhận thức vấn đề một cách có hệ thống và lôgic, đồng thời thấy được mối quan hệ giữa các kiến thức được học trong chương trình. Nhờ đó sẽ xoá bỏ lối dạy học theo kiểu khép kín, tách biệt giữa nhà trường và cuộc sống; cô lập giữa những kiến thức và kĩ năng vốn có mối liên hệ, bổ sung cho nhau. Từ đó học sinh biết cách vận dụng kiến thức của nhiều môn học giải quyết những tình huống thực tế trong cuộc sống.
Tập thể giáo viên Văn, Sử, GDCD của trường THCS Nguyễn Trãi rất tích cực trong việc xây dựng các bài giảng tích hợp kiến thức liên môn. Cô Thuỷ (Văn), cô Ngọc Hà (GDCD), cô K.Trang (Sử) đã cùng xây dựng bài giảng lớp 9 với chủ đề “Lòng yêu nước”. Trong giờ Lịch sử, cô Trang đã cho HS xem những thước phim tư liệu và giới thiệu cặn kẽ về đường Trường Sơn, về những chiếc xe vận tải của Đoàn 559 anh hùng. Trong giờ Ngữ văn, cô Thuỷ lại mang đến cho các em hình tượng người lính lái xe trẻ trung, tinh nghịch và vô cùng dũng cảm. Còn tiết học GDCD, cô Ngọc Hà đã khéo léo hướng dẫn các em từ những điều đã biết để rút ra lòng yêu nước, lí tưởng sống của thanh niên. Trong bài học này các em học sinh còn được sống trong không khí kháng chiến chống Mỹ hào hùng qua những bài hát như “Tôi người lái xe”, “Xe ta đi trong đêm Trường Sơn”... Đây chỉ là một ví dụ trong rất nhiều những tiết dạy mà các giáo viên của tổ Văn Sử đã dày công xây dựng. Các cô giáo không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức xã hội mà còn tác động mạnh mẽ đến nhận thức, tư tưởng, tình cảm của học sinh. Từ đó, có thể định hướng thái độ sống, rèn kỹ năng sống cho các em một cách hiệu quả, giúp các em biết ứng xử văn minh, trở thành người công dân tốt…
Để có những tiết học sinh động như vậy, tổ chuyên môn thường xuyên tổ chức học tập, trao đổi kinh nghiệm giảng dạy, nhất là phương pháp giảng dạy theo hướng tích hợp liên môn. Các giáo viên tích cực dự giờ, rút kinh nghiệm, lắng nghe sự phản hồi của học sinh để các bài giảng ngày một hoàn thiện hơn. Đây cũng là những bước chuẩn bị tốt nhất để giáo viên nhà trường hực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy khi thực hiện chương trình SGK mới 2020.
TỔ VĂN - SỬ TRƯỜNG THCS NGUYỄN TRÃI
